Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia, położone u wylotu Doliny Kościeliskiej to niezwykłe miejsce. Jego budowa trwała kilka lat i kosztowała ok. 40 mln zł. Niedawno zostało otwarte i już odwiedza go wielu turystów to to nie tylko z Polski.
To prawdziwa atrakcja i na dodatek niemal niewidoczna, bo zlokalizowana pod ziemią. W obiekcie zastosowano nowoczesne i wręcz zaskakujące rozwiązania architektoniczne i przemyślaną narrację. Możemy poznać Tatry, ale w zupełnie innowacyjny sposób. Każdemu może się bowiem wydawać, że te góry zna każdy i niewiele jest już w nich do odkrycia. Tymczasem to błędne założenie. Tatry są bowiem bardzo tajemnicze. Niejednego zwiedzającego zadziwi z pewnością, że powstały one na południowym biegunie Ziemi i wędrując na północ, znalazły się ostatecznie na północnej półkuli… Ciekawe jest i to, że przez miliony lat były dnem ogromnego oceanu… Można tu też zetknąć się twarzą w twarz z ogromnym mierzącym 3 m niedźwiedziem jaskiniowym, zobaczyć dinozaury, kiedyś zamieszkujące obszar Tatr…
– Misją Tatrzańskiego Parku Narodowego jest nie tylko ochrona przyrody, lecz także pomoc w jej zrozumieniu. Los natury bowiem nie zależy od garstki pracowników parków czy instytucji – mówi Szymon Ziobrowski, dyrektor TPN. – Ocalić przyrodę możemy, tylko rozumiejąc ją, i tylko wspólnie. Fundamentem współczesnej ochrony jest nauka. Lecz naturę można tak naprawdę zrozumieć przy użyciu wyobraźni. A do tego potrzebna jest dobra opowieść. Nauka, opowieść, wspólnota – to wszystko znajdą Państwo w Tatrzańskim Archiwum Planety Ziemia. To jednak nie cała opowieść, a zaledwie jej początek. Resztę dopowiedzą same Tatry.
TAPZ to kilka multimedialnych sal wypełnionych unikalnymi i zaskakującymi zbiorami. To także interaktywne instalacje. To dzięki nim możemy poznać fascynującą opowieść o historii powstawania Tatr. Ale nie tylko. Na podstawie opowieści o Tatrach poznajemy dzieje całej planety. – Przechodzimy przez siedem sal, z których każda oferuje inny, ale komplementarny w kontekście całości zakres wiedzy – od temperatury i ciśnienia, przez salę dotyczącą wody, gdzie będzie można spotkać dinozaura, po grawitację i w końcu same już Tatry. Tak rozumiemy edukację przyrodniczą XXI wieku – holistyczne – mówi Adam Kowalski z firmy KOPTON, autor scenariusza wystawy stałej.
Ponieważ TAPZ w całości umieszczony jest pod ziemią budowa obiektu była dużym wyzwaniem architektonicznym. Z drugiej strony jego twórcy musieli brać pod uwagę, że obiekt ma być zlokalizowany na terenie parku narodowego, a to oznaczało, że budynek nie może zakłócać naturalnego widoku. – Tak zrodziła się koncepcja obiektu usytuowanego poniżej naturalnego ukształtowania terenu. To było najtrudniejsze zadanie w mojej dotychczasowej karierze, jednak dzisiaj mogę powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, że jest też ono moim największym powodem do dumy – mówi Wojciech Gajewski ze studia POLE ARCHITEKCI.
Przy budowie wykorzystano aż 250 ton stali i ponad 4 tysiące metrów sześciennych betonu. Są tam też mikropale umieszczone aż do 9 m pod ziemią. Sam wykop, który musiał być wykonany mierzy aż 10 m w głąb ziemi.
Budowa Centrum Edukacji Przyrodniczej Kiry – Kościelisko została dofinansowana ze środków Unii Europejskiej.
(BES)
Informacje praktyczne
Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia znajduje się przy wejściu do Doliny Kościeliskiej. Tuż obok jest przystanek komunikacji publicznej (Kościelisko Kiry) oraz parkingi. W maju TAPZ będzie otwarty od wtorku do niedzieli od godziny 9 do 17 (ostatnie wejście o 15). Od czerwca do września będzie dostępny dla zwiedzających dłużej, od godziny 8 do 18. Bilety można kupić przez Internet na stronie tpn.gov.pl oraz na miejscu. Zwiedzanie odbywa się w grupach pod opieką edukatora i trwa 90 minut. Archiwum jest dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Oferuje przestrzenie i ekspozycje, umożliwiające komfortowe zwiedzanie każdemu.
Ceny biletów: normalny: 40 zł, ulgowy: 30 zł, grupowy: 25 zł/osoba (grupa minimum 15 osób), dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny: 20 zł/osoba, dla mieszkańców powiatu tatrzańskiego: 1 zł/os (tylko na miejscu)
Kontakt z TAPZ:
tapz@tpn.pl
+48 18 53 48 348